n.a.v. Kelly Bastian - Geschichte einer Hoffnung. ARD, 20.15 - 21.45 uur .
in: VPRO gids, 3 oktober 2001.
GEEN MINUUT ZONDER ELKAAR
OvdH
Het is vroeg in de ochtend. Geruisloos loopt de bijna 70-jarige Duitse generaal b.d. Gert Bastian naar het tweepersoonsbed in de slaapkamer. In zijn hand de lichtgebogen kolf van een Derringer.38, een brede dubbelloops voor de zeer korte afstand. De deur staat open. De 25 jaar jongere wereldberoemde pacifiste Petra Kelly ligt op haar buik onder het dekbed en slaapt. Bastian brengt de Derringer tot vlak bij haar slaap en haalt de trekker over. Daarna loopt hij terug naar de overloop, plant het pistool tegen zijn schedel en schiet andermaal.
Zo moet het gebeurd zijn op 1 oktober 1992 in Bonn. Nadat de dood van Kelly wereldkundig was gemaakt, bleken velen in Duitsland en daarbuiten geschokt. Temeer daar het fameuze, onafscheidelijke duo, dat enige jaren Die Grünen had vertegenwoordigd in de Bondsdag naar buiten toe eern harmonieuze indruk had weten te wekken. Al snel nadat de lichamen geborgen waren, kwamen politie, justitie, een groot deel van de media en ook Die Grünen met de term 'Doppelselbstmord' voor de dag.
In haar boek Eine tödliche Liebe wijst de feministische journaliste Alice Schwarzer dit woordgebruik als een typisch mannelijke interpretatie van het gebeuren af. De vrouw had het dodelijke schot eens moeten lossen. nergens erd een redelijkerwijs te verwachten afscheidsbrief van kelly gevonden. Tot kort voor haar dood had ze nog toekomstplannen gehad. Conclusie: Petra Kelly was 'tegen haar wil' het graf in geholpen. Bastian - die eerst diende bij de Wehrmacht en de Bundeswehr en zich vervolgens aanmeldde bij de begin jaren tachtig spectaculair groeiende vredesbeweging - had haar, adus Schwarzer, vermóórd. Ook de gedegen televisiefilm Kelly/Bastian. Geschichte einer Hoffnung is gebaseerd op het boek van Alce Schwarzer, kiest voor deze stelling.
Beide symboolfiguren van Die Grünen waren na een idyllische start hopeloos in elkaar verstrikt geraakt. De film toont trefzeker zowel de politieke decepties van deze intelligente vrouw als de zich ontpoppende relatiehel. Petra Kelly (fraai vertolkt door Dagmar Manzel) leed niet alleen aan (het verleden van) Duitsland en de wereld maar ook aan toenemende angststoornissen. Professionele hulp werd niet gzocht. Daar was 'geen tijd' voor. Uitgerekend Kelly die naar buiten toe graag de onafhankelijke vrouw speelde en de ongebonden liefde predikte, kon eigenlijk geen vijf minuten zonder Bastian. 'Gert, ich schaffe es nicht!!' roept ze hem in de film wanhopig toe. Bastian had echter een gezin in München en wenste als goed strateeg niet alle schepen achter zich te verbranden, wat Petra tot razernij bracht. Maar verder deed de 'vredesgeneraal' alles voor haar. Hij droeg har koffers, hield de agenda bij, kopieerde, en was haar chauffeur. Zonder hem zou ze zelfs niet meer kunnen eten. Met als enig resultaat een toenemende afhankelijkheid en nog meer ruzies en huilbuien. De politiehonden die de 'fragiele rechtsstaat' op haar en andere demonstranten afstuurde en de dreigbrieven die ze op de deurmat vond, waren evenmin bevorderlijk voor haar positie. Naarmate de massale vredesbeweging in de loop van de jaren tachtig wegebde, verdiepte zich haar crisis. Met afgrijzen zag de compromisloze Kelly dat Die Grünen bereid bleken de Realpolitik te omarmen.
Langzaam raakte het tweetal uit de schijnwerpers. Kelly was niet langer een media-darling en lag overhoop met de partij. Bastian raakte gedemoraliseerd omdat hij niet wist te kiezen tussen 'Bonn' en 'Berlijn'. Hij kreeg amper nog een artikel geplaatst. De vereenzaming leek compleet. Dood wilde de 44-jarige Kelly echter niet. Het heeft achttien dagen geduurd voor dat de stoffelijke resten in hun woning aan de Swinemünderstraat werden gevonden. Aansluitend op de film is op de WDR van 21.45-22.30 de documentaire Der Engel und der General: Petra Kelly und Gert Bastian, eine tragische Liebe te zien waarin vrienden en tijdgenoten hun huidige visie geven op het drama.
